Asystent Rodziny
Rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych, a także rodziny dysfunkcyjne z dziećmi mogą otrzymać wsparcie w postaci asystenta rodziny. Pomoc ta realizowana jest poprzez działania asystenta, który wspiera rodzinę w przezwyciężaniu trudności związanych z opieką i wychowaniem małoletnich dzieci. Możliwość taka wynika z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej - Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej - tekst jednolity (Dz. U z 2016r poz.575 z późn.zm.).
Asystent ułatwi rodzicom wypełnianie ról społecznych aby doprowadzić do osiągnięcia podstawowej stabilizacji życiowej i nie dopuścić do umieszczania dzieci poza rodziną w placówkach lub rodzinach zastępczych. Jeśli dzieci znajdują się pod pieczę zastępczą, rolą asystenta będą działania na rzecz ich jak najszybszego powrotu do rodziny.
W przypadku powzięcia informacji o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej zleci przeprowadzenie w tej rodzinie rodzinnego wywiadu środowiskowego. Jeżeli rodzinny wywiad środowiskowy potwierdzi występowanie trudności, kierownik ośrodka pomocy społecznej przekaże kwestionariusz wywiadu asystentowi rodziny, który podejmuje pracę z tą rodziną.
Asystent wspólnie z rodziną opracowuje plan działania, który ma doprowadzić do wyżej przywołanej sytuacji (stawiany jest cel główny i cele szczegółowe wraz z terminem ich realizacji), wspólnymi siłami plan ten jest realizowany, w razie potrzeby dokonuje się w nim niezbędnych zmian.
Do funkcji asystenta rodziny zaliczono funkcję wsparcia psychiczno – emocjonalnego, diagnostyczno – monitorującą, opiekuńczą, doradczą, mediacyjną, wychowawczą, motywująco – aktywizującą, koordynacji działań skierowanych na rodzinę. Zakres zadań asystenta rodziny obejmuje cztery obszary: bezpośrednią pracę z rodzicami, bezpośrednią pracę z dziećmi, działania pośrednie realizowane na rzecz dziecka i rodziny, organizację własnego warsztatu pracy.
Asystent wspiera rodzinę w codziennych czynnościach, jakie wykonuje się w każdym domu: uczy przygotowywania wartościowych posiłków, robienia zakupów dostosowanychdo budżetu domowego, rozporządzania posiadanymi środkami finansowymi, sprzątania i utrzymywania gospodarstwa domowego w czystości, dbania o higienę i schludny wygląd.Asystent regularnie konsultuje się z pracownikiem socjalnym, któremu zgłasza różne uwagi i potrzeby rodziny. Kiedy obejmuje wsparciem rodzinę, z której odebrano dziecko, regularnie konsultuje się z koordynatorem pieczy zastępczej. Poprzez swoją pracę stara się wpajać, rozwijać i utrzymywać umiejętność rozwiązywania problemów, radzenia sobie w sytuacjach stresujących, kryzysowych. Przekazuje swoją wiedzę na temat odpowiedniego wychowywania dzieci, daje wskazówki, uczy całą rodzinę aktywnie spędzać czas. Wdraża w rodzinę posiadanie potrzeby aktywnego życia w społeczeństwie, bez niepotrzebnej izolacji i pozostawania na marginesie, skutecznej komunikacji. Wspiera bezrobotnych rodziców w działaniach zmierzających do zmiany statusu na rynku pracy – pomaga w znalezieniu odpowiednich warsztatów, kursów zawodowych, przygotowuje do rozmów kwalifikacyjnych, pomaga przygotować dokumenty aplikacyjne do pracy.
Asystent stara się stwarzać w rodzinie takie warunki, by dzieci nie powielały złych wzorców rodzicielskich, by miały szansę na rozwój. Proponuje więc dzieciom udział w różnych zajęciach dodatkowych dostosowanych do posiadanych zainteresowań, talentów, pomaga w razie trudności w nauce i uczy tego rodziców.
Asystent całą swoją pracę musi dokumentować. Monitoruje sytuację rodziny, dokonuje okresowej oceny. Na prośbę sądu przygotowuje opinię na temat rodziny, którą wspiera.